شن و ماسه در آکواریوم

یکی از مباحثی که در دکوراسیون آکواریوم وجود دارد وجود شن و ماسه در آن هست در عین اینکه شن کف به تانک ما زیبایی خاصی می بخشد می تواند انتخاب نادرست اون دردسر زیادی هم برای نگهداری ایجاد کند بهترین سایز شن استفاده شده در تانک سایز بین 4 تا 6 میلیمتر بدون سطح تیز هست که به شخص هم اجازه سیفون راحت می دهد هم باعث می شود که فضولات و باقیمانده غذا در بین سنگها قرار نگیرد و بالطبع کیفیت آب هم با سیفون مرتب در حد عالی باقی بماند مطلب دیگر در انتخاب شن رنگ شن هست که یک امر سلیقه ای است و بسته به دکور تانک و نوع ماهی می تواند انتخاب بشود. نکته این مطلب این است که در انتخاب نوع رنگ باید دقت بشود رنگ سنگها طبیعی باشد وبا رنگهای شیمیایی رنگ نشده باشند مطلب بعدی و یکی از مهمترین نکات انتخاب شن کف آهکی نبودن آن است یعنی شن کف انتخابی باید با سرکه تست بشود اگر واکنش نشان داد که آهک است و اگر واکنش نشان نداد قابل استفاده است البته یه استثنا هم در این مورد وجود دارد که آن هم سیچلاید های آفریقایی هستند که وجود آهک براشون ضرر که ندارد هیچ تازه مفید هم هست مطلب بعدی عدم استفاده از ماسه در تانک هست که به خاطر دونه بندی بسیار ریز و کثیفی بیش ازحد بهتره استفاده نشود.

برای استفاده شن کف بهتره قبل از استفاده آن را در آب نمک غلیظ بریزیم و حداقل به مدت 15 دقیقه بجوشانیم بعد هم آبکشی با آب تمیز و فراوان.

مطلب دیگر هم در مورد عدم ضرورت استفاده شن کف در برخی تانک ها با ماهی های خاص مثل دیسکس و فلاور است که به دلیل سیفون دائم و عدم برخورد دهان ماهی با شن و عواقب بعدی برای ماهی توصیه به عدم استفاده از شن کف برای آنها می شود.

شن کف آکواریوم

ظاهر شن و بسترسنگی زیبا آکواریوم بزرگترین و مهمترین عامل در انتخاب مردم است. شن بستر جنبه تزئین و زیبایی دارد و همچنین در نظافت آسان و فضای بیشتر، جهت شنای ماهیان و سلامت ماهیان موثر است. اما می توانید آکواریومی بدون شن بستر بنا کنید. که بسیار ارزان است اما در آکواریومی که ظاهر آن مهم است باید حتماً شن بستر قرار دهید.

یکی از شن های بستر، gravel (شن و ماسه) است که برای آکواریوم بسیار مطلوب و مناسب است. gravel باید گرد و مسطح باشد تا از صدمه زدن به ماهی جلوگیری شود سایز این نوع شن حائز اهمیت می باشد.

یکی از بهترین سنگ ریزه ها برای رودخانه است که با الک کردن می توانید بهترین سایز آنرا طبیعی در اختیار بگیرید.

همچنین سنگ ریزه های ساحل خزر زیباترین آنها هستند.

بهترین سایز آن 3 یا 4 میلی متر است تا هم گیاهان درست رشد کنند و هم فضولات براحتی خارج گردد اگه ریز باشد تبدیل به بتن می شود و اگه درشت باشه باقی مانده غذاها و فضولات در بین آنها گیر کرده و فاسد می شود.

همچنین عمل فیلتراسیون بیولوژیکی را انجام می دهد اگر اندازه آن بزرگتر باشد املاح تصفیه نمی شوند و اگر اندازه آن کوچک باشد جریان آب گردش چندانی ندارد همچنین gravel رنگی، مواد زائد را در زیر آب پنهان می کنند و شن و ماسه سفید تراکم آوار و مواد زائد را مشخص تر می نماید. بستر مفید دیگر بستر شنی (Sand) است اما مشکل استفاده از این شن به جهت ضخیم بودن آن است زیرا از فیلتراسیون بیولوژیکی جلوگیری می کند و اگر بسیار ریز باشد در حین سیفون از بین می رود پس از لایه نازکی از این شن استفاده کنید.

شن بستر به عنوان بستری برای باکتری های مفید در چرخه نیتروژن و جهت کاشت و حفظ گیاهان با اهمیت می باشد. شن بستر، ظاهری طبیعی به رنگ گیاهان و ماهی می بخشد.انتخاب بستر بستگی به گونه های گیاهان و ماهی جهت تغذیه یا تولیدمثل دارد.

رنگ شن کف آکواریوم

طیف رنگی این شن ها از سفید تا سیاه می باشند. بستر های تیره تر، مواد زائد را در خودشان پنهان می کنند در حالیکه مواد زائد روی بستر های روشن منظره بدی دارد.بطور کلی بستر در طبیعت تیره می باشد که اغلب با شاخ و برگ های کوچک پوشیده است.رنگ بستر روی رنگ و رفتار ماهی تأثیر می گذارد.بطور مثال، رنگ ماهی های نئون روی بستر تیره، روشن تر به نظر می آیند.

سایز ذرات شن کف آکواریوم

بهترین سایز شن کف آکواریوم برای گیاهان 5/1 تا 3 میلی متر می باشد. ذرات بستر در رشد مناسب گیاه تأثیر دارد زیرا موجب می شود ریشه گیاه به راحتی در بستر نفوذ کند. ذرات ریز، مکان مناسبی برای تجمع میکروبهای غیرهوازی می باشد که منجر به تولید سولفید هیدروژن و بوی تعفن می گردد. ذرات درشت از نگهداری ریشه گیاه خودداری می کند. از آنجائیکه گلدفیش ها عادت به مکیدن بستر دارند در صورتی که بستر ریز باشد منجر به کدر شدن آب می گردد و همچنین باعث آزار و اذیت آبشش و دهان ماهی نیز می شود.

جنس شن کف آکواریوم

برای آکواریوم های خانگی می توان از هر شن و ماسه ای استفاده کرد.اما مواد شن و ماسه می بایست فاقد عناصر شیمیایی باشند.

واضح است برای پرورش گیاهانی که ریشه های عمقی دارند باید ضخامت لایه بستر را افزایش دهیم زیرا اگر لایه بستر به حد کافی ضخیم نباشد ریشه گیاه درهم گره می خورد و بالطبع گیاه با کمبود مواد غذایی مواجه خواهد شد. برای پرورش این نوع گیاهان باید لایه بستر، ضخامتی معادل 6 سانتی متر داشته باشد.

شن و ماسه در آکواریوم

یکی از مباحثی که در دکوراسیون آکواریوم وجود داره وجود شن و ماسه در آن است در عین اینکه شن کف به تانک ما زیبایی خاصی می بخشد می تواند انتخاب نادرست آن دردسر زیادی هم برای نگهداری ایجاد کند بهترین سایز شن استفاده شده در تانک سایز بین 4 تا 6 میلیمتر بدون سطح تیز هست که به شخص هم اجازه سیفون راحت میدهد هم باعث می شود که فضولات و باقیمانده غذا در بین سنگها قرار نگیرد و بالطبع کیفیت آب هم با سیفون مرتب در حد عالی باقی بماند مطلب دیگر در انتخاب شن،رنگ شن هست که یک امر سلیقه ای است و بسته به دکور تانک و نوع ماهی می تواند انتخاب بشود نکته این مطلب این است که در انتخاب نوع رنگ باید دقت بشود رنگ سنگها طبیعی باشه وبا رنگهای شیمیایی رنگ نشده باشند مطلب بعدی و یکی از مهمترین نکات انتخاب شن کف آهکی نبودن آن است یعنی شن کف انتخابی باید با سرکه تست بشود اگر واکنش نشان داد که آهکی است و اگر واکنش نشان نداد قابل استفاده است البته یه استثنا هم در این مورد وجود دارد که آن هم سیچلاید های آفریقایی هستند که وجود آهک برایشان ضرر که ندارد هیچ تازه مفید هم هست مطلب بعدی عدم استفاده از ماسه در تانک هست که به خاطر دانه بندی بسیار ریز و کثیفی بیش ازحد بهتره استفاده نشود.

برای استفاده شن کف بهتره قبل از استفاده آن را در آب نمک غلیظ بریزیم و حداقل به مدت 15 دقیقه بجوشانیم بعد هم آبکشی با آب تمیز و فراوان مطلب دیگر هم در مورد عدم ضرورت استفاده شن کف در برخی تانک ها با ماهیهای خاص مثل دیسکس و فلاور هست که به دلیل سیفون دائم وعدم برخورد دهان ماهی با شن و عواقب بعدی برای ماهی توصیه به عدم استفاده از شن کف برای آنها می شود.

شن کف آکواریوم

ظاهر شن و بسترسنگی زیبا آکواریوم بزرگترین و مهمترین عامل در انتخاب مردم است. شن بستر جنبه تزئین و زیبایی دارد و همچنین در نظافت آسان و فضای بیشتر، جهت شنای ماهیان و سلامت ماهیان مؤثر است. اما می توانید آکواریومی بدون شن بستر بنا کنید. که بسیار ارزان است اما در آکواریومی که ظاهر آن مهم است باید حتماً شن بستر قرار دهید.

یکی از شن های بستر، gravel (شن و ماسه) است که برای آکواریوم بسیار مطلوب و مناسب است. gravel باید گرد و مسطح باشد تا از صدمه زدن به ماهی جلوگیری شود سایز این نوع شن حائز اهمیت می باشد.

یکی از بهترین سنگ ریزه ها برای رودخانه است که با الک کردن می توانید بهترین سایز آنرا طبیعی در اختیار بگیرید.

همچنین سنگ ریزه های ساحل خزر زیباترین آنها هستند .

بهترین سایز آن 3 یا 4 میلی متر است تا هم گیاهان درست رشد کنند و هم فضولات براحتی خارج گردد اگه ریز باشد تبدیل به بتن می شود و اگه درشت باشه باقی مانده غذاها و فضولات در بین آنها گیر کرده و فاسد می شود.

همچنین عمل فیلتراسیون بیولوژیکی را انجام می دهد اگر اندازه آن بزرگتر باشد املاح تصفیه نمی شوند و اگر اندازه آن کوچک باشد جریان آب گردش چندانی ندارد همچنین gravel رنگی، مواد زائد را در زیر آب پنهان می کنند و شن و ماسه سفید تراکم آوار و مواد زائد را مشخص تر می نماید. بستر مفید دیگر بستر شنی (Sand) است اما مشکل استفاده از این شن به جهت ضخیم بودن آن است زیرا از فیلتراسیون بیولوژیکی جلوگیری می کند و اگر بسیار ریز باشد در حین سیفون از بین می رود پس از لایه نازکی از این شن استفاده کنید.

شن بستر به عنوان بستری برای باکتری های مفید در چرخه نیتروژن و جهت کاشت و حفظ گیاهان با اهمیت می باشد. شن بستر، ظاهری طبیعی به رنگ گیاهان و ماهی می بخشد. انتخاب بستر بستگی به گونه های گیاهان و ماهی جهت تغذیه یا تولید مثل دارد.

جنس مواد تشکیل دهنده شن کف آکواریوم

همانطور که گفتیم بهتر است برای ایجاد لایه بستر در آکواریوم، همواره از مواد طبیعی استفاده نمود و از شن های مصنوعی که به صورت ذرات رنگی شیشه ای، پلاستیکی و سرامیکی که در بازار موجود هستند استفاده نکنید.

بهترین کار این است که از سنگ های رودخانه ای برای ایجاد لایه بستر در آکواریوم، استفاده کنید این سنگ ها را می توانید یا از رودخانه ها جمع آوری کنید و یا از شرکتهایی که پروژه های خاکبرداری و راهسازی را انجام می دهند تهیه نمایید. البته از آنجائیکه این سنگها معمولاً درشت هستند باید آنها را بشکنید تا ذرات ریزتری بدست آید.

لایه های بستر به این صورت است که ابتدا از باکتری ساز و تقویت کننده های بستر مانند پناک ریخته و بعد روی آن پاور ساند یا پوکه معدنی تست شده ریخته سپس بستر انتخابی را روی آن می ریزیم.

رنگ شن کف آکواریوم

طیف رنگی این شن ها از سفید تا سیاه می باشند. بستر های تیره تر، مواد زائد را در خودشان پنهان می کنند در حالیکه مواد زائد روی بستر های روشن منظره بدی دارد. بطور کلی بستر در طبیعت تیره می باشد که اغلب با شاخ و برگ های کوچک پوشیده است. رنگ بستر روی رنگ و رفتار ماهی تأثیر می گذارد. بطور مثال، رنگ ماهی های نئون روی بستر تیره، روشن تر به نظر می آیند.

سایز ذرات شن کف آکواریوم

بهترین سایز شن کف آکواریوم برای گیاهان 5/1 تا 3 میلی متر می باشد. ذرات بستر در رشد مناسب گیاه تأثیر دارد زیرا موجب می شود ریشه گیاه به راحتی در بستر نفوذ کند.ذرات ریز، مکان مناسبی برای تجمع میکروبهای غیرهوازی می باشد که منجر به تولید سولفید هیدروژن و بوی تعفن می گردد. ذرات درشت از نگهداری ریشه گیاه خودداری می کند.از آنجائیکه گلدفیش ها عادت به مکیدن بستر دارند در صورتی که بستر ریز باشد منجر به کدر شدن آب می گردد و همچنین باعث آزار و اذیت آبشش و دهان ماهی نیز می شود.

جنس شن کف آکواریوم

برای آکواریوم های خانگی می توان از هر شن و ماسه ای استفاده کرد.اما مواد شن و ماسه می بایست فاقد عناصر شیمیایی باشند یعنی نباید با آب واکنش شیمیایی انجام بدهد و خواص آب را تغییر دهد. لبه های ذرات شن و ماسه نباید تیز باشد زیرا به ماهی هنگام غذا خوردن آسیب می رساند. توصیه می گردد از ذراتی که لبه های گرد دارند استفاده نمائید. از سنگ مرمرهایی که لبه آنها پریده و دارای آهک یا کربنات کلسیم می باشند، خودداری کنید زیرا سختی آب را افزایش می دهد. همچنین از مرجان و سخت پوستان دریایی زینتی نیز استفاده ننمائید.

مواد تشکیل دهنده لایه بستر آکواریوم را همواره به صورت لایه لایه بر روی هم قرار دهید تا بدین ترتیب، انواع مختلف مواد، در لایه های جداگانه قرارگیرند.

برخی از سرامیک و سیپورکس هم لابلای پوکه ها بهره می گیرند.

استفاده از مواد مغذی مکمل در لایه بستر آکواریوم

1- یکی از مواد مغذی مورد نیاز در آکواریوم های آب شیرین حاوی گیاه، Laterite است.

لاتریت، درواقع، خاک یا صخره ای است که در نواحی گرمسیر یافت می شود و سرشار از آهن است. از آنجائیکه این خاک، فاقد سیلیس بوده و در عوض، حاوی ذرات ریز کوارتن و مقادیر کمی هیدروکسید آلومینیوم است نمی توان آنرا از دسته خاکهای رس به شمار آورد. لاتریت، از تجمع هیدروکسید آهن و آلومینیوم تشکیل می شود و در رشد گیاهان اثر مطلوبی دارد.

امروزه می توانید به راحتی لاتریت را از بازار تهیه کرده و مورد استفاده قرار دهید. برای افزودن آن به لایه بستر آکواریوم ابتدا باید مقدار کمی از آنرا با شن یا سنگریزه مخلوط نموده و در صورت تمایل، مقداری کود گیاهی به آن بیفزایید سپس کف آکواریوم را با مخلوط حاصل بپوشانید و بعد، روی آن را با لایه ای از شن یا سنگریزه به ضخامت حداقل 5 سانتی متر بپوشانید.

لاتریت، pH آب را تغییر نمی دهد و چون فاقد سیلیس است وجود آن، باعث اضافه شدن سیلیس به آب نمی شود، در عین حال چون سرشار از آهن است. می تواند آهن مورد نیاز گیاهان را تأمین کند. برای تأمین آهن مورد نیاز گیاهان، استفاده از خاک رس یا لاتریت در لایه بستر آکواریوم الزامی است.

خاک لاتریت – بستری مناسب برای آکواریم های گیاهی

‎ این خاکها در تحت شرایط هوازدگی شدید در نواحی گرم و مرطوب (Tropical) با بارانهای زیاد بوجود می‌آید. این خاکها سرشار از اکسیدهای آهن و هیدروکسیدهای آلومینیم می‌باشند و بالعکس دارای مقدار بسیار کمی سیلیسیم و کلسیم است. رنگ لاتریتها به علت وجود اکسیدهای آهن قرمز است. بعضی اوقات وفور اکسیدهای آهن در خاک لاتریت به قدری است که به عنوان سنگ معدن آهن استخراج می‌شود.

‎از طرف دیگر آب و هوای مرطوب با بارنهای شدید در این منطقه باعث انحلال مواد قلیایی و قلیایی خاکی شده و این محلول سیلیس موجود در سیلیکاتها را خارج کرده و باعث از هم پاشیدگی سیلیکاتها ، مخصوصا کانیهای رسی می‌گردد. در اینصورت فقط اکسیدهای آلومینیوم آبدار بصورت ترکیب AL2O3،nH2O که همان بوکسیت (Bauxite) است باقی می‌ماند. بوکسیت همان سنگ معدن آلومینیوم است و قابل بهره برداری اقتصادی می‌باشد.

لاتریت به عنوان حتی رو بستر (پس از شستشوی کافی و پخته شدن) و هم به عنوان زیر بستر (بدون شستشو ) در آکواریم های گیاهی بسیار مناسب است. لاتریت ممکن است پخته شود مانند محصول Seachem Flourtie و یا پخته نشده مثل cat litter باشد.

این خاک با پخته شدن در دمای زیاد تبدیل به آجر می شود. در این بستر مواد ارگانیک به حداقل ممکن رسیده است.

آنچه در این خاک وجود دارد اکسید ها و هیدروکسید های آلومینیوم، سیلیکات، آهن ،پتاسیم ،تیتانیم ،کلسیم و منیزیم هستند. ساختار کریستالی رسی آن بارهای منفی می  باشد و در نتیجه بارهای مثبت را جذب خود می کند. این بیستر همچنین شامل هیومس اسید ها و مواد تجزیه شده ارگانیک ها می باشد.

توجه داشته باشین که خاک رسی که استفاده می کنید و خصوصا در مصالح فروشی ها به فروش می رود شامل مواد آهکی و یا از قبل آغشته شده به یون های کلسیم و منیزیم هستند در نتیجه باعث تغییر PH و سختی آب می شوند. اما لاتریت اینطور نیست و مقدار این دو یون خیلی کم است.

بار الکترونی منفی این بستر باعث جذب مواد از آب و عدم جلبک می شود طوریکه دریافت فسفات نیز توسط بارهای مثبت چسبیده به دانه های رس بسیار زیاد است. به عبارت دیگر لاتریت CEC بسیار بالایی دارد.

آنالیز شیمیایی خاک قرمز (لاتریت)

‏ 18-22 Fe2O

‏A12O3 25-28

‏SiO2 38-43

این بستر کاملا قابل خریداری از بعضی از مصالح فروشی ها به نام خاک رس سرخ و.. است. در بعضی از شهرها در کوه پایه ها این خاک پیدا می شود اما کیفیت عالی آن در مناطق حاره ای و با رطوبت بالاست.

از این زیربستر با ثبات و بی نظیر در آکواریم های گیاهی بسیار استفاده شده است.

در بیشتر طرح های خارجی که می بینیم از شن های صنعتی استفاده می شود.

شن ریخته گری و یا سیلیس تست شده گرد.این سنگها را براحتی در مقدار کم یا زیاد می توانید در تهران و مازندران و تبریز و خرم آباد بیابید.